Afscheidsrede Prof. Mr. L. J.J. Rogier - Bestuursrecht of Strafrecht: Instrumentaliteit of Moraliteit?

Op 28 november nam Prof. Mr. L. J.J. Rogier afscheid van Erasmus School of Law na een indrukwekkend dienstverband van bijna dertig jaar. Ter gelegenheid hiervan werd het symposium 'Handhaven in de grote stad' georganiseerd. Deze titel verwijst naar de interesse van Rogier in de handhaving van de openbare orde en de relatie met het strafrecht, die gedurende zijn hele wetenschappelijke loopbaan levendig bleef. In zijn afscheidsrede, getiteld 'Bestuursrecht of strafrecht: Instrumentaliteit of Moraliteit?', onderzoekt Rogier het belang van de ernst van de gedragingen als keuzecriterium in reactie op handhavingsmaatregelen van de overheid.

De probleemvelden: prostitutie, drugs en verkeer

Rogier licht zijn betoog toe aan de hand van drie probleemvelden: prostitutie, drugs en verkeer. Hij legt de nadruk op het feit dat in het verkeersrecht steeds vaker voor het strafrecht wordt gekozen bij ernstige gedragingen, waarbij bestuursrecht en strafrecht zoveel mogelijk gescheiden worden gehouden. Deze scheiding wordt opnieuw geïmplementeerd bij 'hufterovertredingen' en zou ook moeten worden doorgevoerd bij het alcoholslotprogramma. In het drugsbeleid is de focus al grotendeels verschoven naar het strafrecht, maar de bestuurlijke aanpak zorgt voor verwarring. Rogier pleit ervoor dat het repressieve optreden in het drugsbeleid, zoals het sluiten van panden en het intrekken van vergunningen, volledig wordt uitgevoerd door justitie en de strafrechter om duidelijkheid te scheppen over de ernst van de gedragingen. Hetzelfde geldt voor prostitutie, waarbij bij vrouwenhandel, prostitutie onder dwang en van minderjarigen het repressieve optreden volledig in handen van justitie en de strafrechter zou moeten liggen.

Een appèl aan justitie en bestuur

Als afsluiting van zijn betoog roept Rogier op tot een herziening van de rolverdeling tussen justitie en bestuur bij ernstige gedragingen. Hij benadrukt dat justitie meer tanden moet laten zien en dat het bestuur moet terugtreden, geen vergunningen en gedoogverklaringen moet afgeven, en deze gedragingen niet moet legitimeren. Dit zou ervoor zorgen dat de afkeuring van deze gedragingen helder is voor iedereen. Het is tijd dat de ernst van de gedragingen weer centraal staat in de keuze tussen bestuursrecht en strafrecht, en dat moraliteit en instrumentaliteit in evenwicht worden gebracht.