Erich Fromm [1900-1980]: Een Gids voor een Gezonde Samenleving

Erich Fromm, een van de belangrijkste denkers over mens en maatschappij van onze tijd, heeft met zijn boeken zoals "Liefhebben; een kunst, een kunde", "De angst voor vrijheid", en "Een kwestie van hebben of zijn" een blijvende invloed gehad op het hedendaagse wereldbeeld. Een van zijn hoofdwerken, "De gezonde samenleving", biedt een zeer actuele visie op de psychologische en karakterologische impact van het consumptiekapitalisme op de mens.

In eerste instantie lijkt de moderne samenleving ongekende welvaart te bieden, maar Fromm maakt duidelijk dat hier een hoge prijs voor wordt betaald. Hij beweert dat het kapitalisme van tegenwoordig een ziekelijke focus op hedonisme en narcisme aanwakkert, waarbij mensen in de complexe wereld van technologie en consumptiedwang een obsessieve gerichtheid op het zelf zoeken.

De Erosie van Beschaving en Liefde

Echter, deze egocentrische benadering leidt niet alleen tot zelfoverschatting en eigenwaan, maar bovenal tot erosie van beschaving en een gebrek aan liefde voor het leven, de medemens en de wereld. Fromm onderstreept dat eigentijds anticonformisme en individualisme slechts oppervlakkige manifestaties zijn van het sociaal karakter dat voortkomt uit het consumptiekapitalisme.

Middels "De gezonde samenleving" brengt Fromm scherp in beeld hoe onze huidige maatschappij niet alleen in sociale, maar ook in psychische zin ongezond is. Hij laat zien dat onze welvaart in feite gedijt op een algehele vervreemding van het leven, een pathologie van onze moderne tijd.

Op Weg naar een Nieuwe Balans

Desalniettemin is deze pathologie te overwinnen. "De gezonde samenleving" schetst een humanistische psychologische benadering waarin de mens een nieuwe balans kan vinden op maatschappelijk, cultureel en karakterologisch niveau. Fromm betoogt dat ons levensprobleem ligt in de keuze tussen een ongezonde, narcistische opsluiting in onszelf of een gezonde samenleving waarin eenieder tot bloei kan komen als waarachtig mens.

"Fascinerend, scherp en moedig. Zonder twijfel een van de waardevolste bijdragen van de sociale psychologie aan het begrijpen van onze tijd." - The Washington Post