Rapport: Verandering en versoepeling van de grondslagleer in Nederland

Dit rapport is opgesteld in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het richt zich op de vraag of een verandering van de inrichting van de tenlastelegging en een versoepeling van de huidige invulling van de grondslagleer mogelijk en wenselijk zijn. Het doel is om te onderzoeken hoe de strikte interpretatie van de grondslagleer in Nederland kan worden verminderd, zonder afbreuk te doen aan de informatie- en afbakeningsfunctie van de tenlastelegging en zonder de duur van het strafproces aanzienlijk te vertragen.

Resultaten van een rechtsvergelijkend onderzoek

Als onderdeel van het onderzoek zijn de resultaten van een rechtsvergelijkend onderzoek meegenomen. Hieruit blijkt dat rechters in België, Frankrijk, Italië en Duitsland ook gebonden zijn aan de grondslag van de tenlastelegging, maar dat deze binding minder strikt is dan in Nederland. Er is onderzocht op welke manier de rechter in deze landen aan de tenlastelegging is gebonden en welke voor- en nadelen hiermee worden ervaren.

Oplossingen voor de nadelen van de strikte grondslagleer

Op basis van het onderzoek worden in het rapport mogelijke oplossingen aangedragen om de nadelen van de strikte interpretatie van de grondslagleer weg te nemen. Hierbij wordt gezocht naar manieren om de bindende werking van de tenlastelegging te behouden, terwijl de regels minder rigide worden geïnterpreteerd. Het doel is om de efficiëntie van het strafproces te verbeteren zonder concessies te doen aan de rechtsbescherming van de verdachte.

Samenwerking tussen juridische systemen

Het rapport moedigt tevens aan tot een nauwere samenwerking tussen de juridische systemen van verschillende landen. Door ervaringen en best practices uit België, Frankrijk, Italië en Duitsland te delen, kan Nederland leren van alternatieve benaderingen en mogelijkheden verkennen voor een gebalanceerde inrichting van de tenlastelegging.

Een waardevolle bron voor beleidsmakers en juridische professionals

Het rapport biedt waardevolle inzichten voor beleidsmakers op het gebied van strafrecht en voor juridische professionals die betrokken zijn bij het strafproces. Het geeft een gedegen analyse van de grondslagleer in Nederland en biedt concrete aanbevelingen om het strafproces te verbeteren, rekening houdend met zowel de belangen van justitie als de rechtsbescherming van de verdachte.