Een zorgvuldig en inzichtelijk proces voor arbeidsongeschiktheidsberoepszaken

Arbeidsongeschiktheidszaken waarbij medische rapporten beoordeeld moeten worden door rechters zijn aan de orde van de dag. Maar kunnen rechters wel op de juiste wijze medische rapporten beoordelen? Immers, zij zijn geen artsen. In dit proces kunnen rechters zelfs een medisch deskundige inschakelen om te helpen, maar dan moeten ze wel in staat zijn om het rapport van de deskundige op waarde te schatten. Dit proces is essentieel voor de uitkomst van de beroepszaak en daarom is het van groot belang dat het zorgvuldig en inzichtelijk verloopt.

Een eerlijk proces conform internationale mensenrechtenverdragen

Burgers die te maken hebben met afwijzende besluiten van het UWV over Ziektewet-, WIA- of Wajong-uitkeringen klagen vaak over dit type beroepszaken. Zij ervaren moeilijkheden bij het opkomen tegen deze besluiten en vragen zich af of er wel sprake is van een eerlijk proces, in lijn met het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens.

Een analyse van het proces en aanbevelingen voor verbetering

Onderzoeker Faas heeft minutieus alle stappen die de bestuursrechter in dit proces doorloopt geanalyseerd. Hij heeft gekeken naar hoe rechters medische rapporten beoordelen, welke inbreng zij verwachten van burgers en het UWV, en wanneer zij ervoor kiezen om zelf een medisch deskundige in te schakelen. Uit zijn onderzoek is gebleken dat er verschillende situaties en beslismomenten zijn waarbij de keuzes van de rechter de kwaliteit van de rechtsgang en het uiteindelijke oordeel negatief kunnen beïnvloeden. Dit komt mede door de kenniskloof tussen de juridische en medische discipline.

Aanbevelingen ter verkleining van de kenniskloof

Faas heeft meer dan 25 knelpunten geïdentificeerd en voorzien van aanbevelingen om de kenniskloof te verkleinen. Zo pleit hij ervoor dat rechters zich bewuster moeten zijn van wat ze niet weten, meer aandacht moeten hebben voor de zwakke rechtspositie van burgers en zich tijdens het proces directer en vaker moeten laten informeren door medici. Daarnaast is er behoefte aan meer transparantie over de bekwaamheden van alle betrokken medisch deskundigen in het proces.

Naar een transparant en traceerbaar proces

Het is hoog tijd dat medisch deskundigen zich transparant en traceerbaar presenteren aan de buitenwereld. Op die manier kan de kwaliteit van het proces worden verbeterd en kan een eerlijke rechtsgang worden gegarandeerd voor burgers die in beroep gaan tegen afwijzende besluiten over arbeidsongeschiktheidsuitkeringen.