De prooi wordt jager: een meeslepend verhaal van verraad en keuzes

In het boek "De prooi wordt jager" reconstrueert journalist Koos Groen het leven van Ans van Dijk, een Joodse hoedenverkoopster die tijdens de Tweede Wereldoorlog anderen hielp bij het vinden van onderduikadressen. Maar haar leven neemt een dramatische wending wanneer ze zelf moet onderduiken en uiteindelijk wordt verraden door de Nederlandse politie.

Een hartverscheurende keuze

Gedreven door de wil om te overleven, staat Ans voor een verschrikkelijke keuze: deportatie naar Polen als strafgeval of het opsporen van ondergedoken Joden. Om haar eigen leven te redden, kiest ze voor het laatste. Met hulp van twee andere gearresteerde Joodse vrouwen, Branca Simons en Rosalie Roozendaal, verandert Ans van prooi in jager. Ze verraadt tientallen Joden, met alle ellende en dood tot gevolg.

Een dubbelzinnige heldin?

Hoe lovenswaardig haar opsporingswerk ook is, rijst de vraag: is Ans ook schuldig aan het verraad van Anne Frank? Deze kwestie houdt de lezer in de ban terwijl het verhaal zich ontvouwt. Na de bevrijding wordt Ans gearresteerd en volgt er een spraakmakend proces waarin ze ter dood wordt veroordeeld. Haar verzoeken om gratie bij de koningin worden afgewezen, en zelfs haar overgang naar het rooms-katholieke geloof kan haar niet redden.

Een schokkende ontknoping

Op 14 januari 1948 staat Ans van Dijk voor het vuurpeloton en wordt ze geëxecuteerd, als enige vrouw wiens veroordeling wordt uitgevoerd. Haar lot werpt de vraag op waarom juist zij moest sterven, terwijl de vele tientallen organisatoren van de moord op honderdduizend Nederlandse Joden gespaard bleven. Was het toeval? Of speelden haar Joodse en homoseksuele identiteit hierin een rol?

Koos Groen, bekend om zijn diepgaande onderzoek naar de Tweede Wereldoorlog en haar nasleep, brengt met "De prooi wordt jager" een aangrijpend en controversieel verhaal tot leven. Eerder schreef hij het veelgeprezen boek "Fout en niet Goed", waarin hij de berechting en behandeling van Nederlandse collaborateurs bestudeert. Met zijn nieuwste publicatie nodigt Groen lezers uit om na te denken over de complexiteit van menselijke keuzes in tijden van oorlog en onderdrukking.