Verbetering van communicatie en constructieve veiligheid in bouwprocessen

De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft de afgelopen jaren intensief onderzoek gedaan naar bouwincidenten. Recentelijk stortte een deel van de spoortunnel in aanbouw onder het station in Tilburg in. Dit voorval staat niet op zichzelf; in de afgelopen tien jaar hebben zich talloze incidenten voorgedaan die de nadruk leggen op het gebrek aan constructieve veiligheid van bouwwerken. Uit onderzoek blijkt dat onvoldoende afstemming en controle tijdens het bouwproces en gebrekkige communicatie tussen bouwactoren de voornaamste oorzaken zijn van bouwfouten. Interessant genoeg blijkt 21% van de faalkosten toe te schrijven aan gebrekkige communicatie.

Bouwactoren en hun verantwoordelijkheid

Een cruciale vraag die rijst uit deze bevindingen is of de huidige regelgeving, contractmodellen en private instrumenten van kwaliteitsborging, zoals certificering, de communicatie en borging in bouwprocessen voldoende bevorderen. Maken deze mechanismen dat alle bouwactoren gezamenlijk verantwoordelijkheid voelen voor de constructieve veiligheid van bouwwerken? In ons preadvies hebben we deze vragen grondig onderzocht en geanalyseerd.

Verbetering van de communicatie en bouwkwaliteit

In ons preadvies brengen we diverse aspecten aan bod die bijdragen aan de verbetering van communicatie in bouwprocessen. We onderzoeken in welke mate en op welke wijze deze communicatie verbeterd moet worden. Daarnaast onderzoeken we ook of een grotere inzet van private beoordelingsinstrumenten kan bijdragen aan meer bouwkwaliteit, vooral gezien de beperkte rol van gemeentelijke overheden op dit vlak.

Initiatieven van de rijksoverheid en voorgestelde oplossingen

Naast ons eigen onderzoek willen we ook ingaan op de initiatieven van de rijksoverheid om constructieve veiligheid in bouwprocessen te verbeteren. In juni 2014 is het conceptwetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen gepresenteerd, waarbij de focus ligt op verschuiving van verantwoordelijkheden van publieke naar private partijen op het gebied van bouwkwaliteit. Denk hierbij aan vervanging van preventieve bouwplantoetsing en toezicht van gemeentebesturen door private kwaliteitsborging, evenals een verruiming van het aansprakelijkheidsregime voor aannemers. We beoordelen in hoeverre deze voorstellen een oplossing bieden voor de geconstateerde communicatie- en afstemmingsproblemen in bouwprocessen en hoe ze bijdragen aan de verbetering van constructieve veiligheid in de bouw.

In ons preadvies geven we antwoord op al deze vragen en bieden we concrete aanbevelingen om communicatie en constructieve veiligheid in bouwprocessen te verbeteren. We zijn ervan overtuigd dat ons onderzoek en onze voorstellen aanzienlijk zullen bijdragen aan het versterken van de bouwkwaliteit en het voorkomen van toekomstige bouwincidenten.