Erich Fromm: De Zelfstandige Mens

Erich Fromm [1900-1980] wordt beschouwd als een van de belangrijkste denkers over mens en maatschappij van onze tijd. Met zijn invloedrijke werken, zoals "Liefhebben - een kunst, een kunde" en "De angst voor vrijheid", heeft hij een diepgaand effect gehad op het moderne denken en het hedendaagse wereldbeeld. Een van zijn meest prominente werken is "De zelfstandige mens", een klassieke en diepgaande verhandeling over de fundamenten van een humanistische ethiek.

Een Geschiedenis van Goed en Kwaad

In dit fascinerende en inspirerende betoog biedt Fromm een overzicht van de geschiedenis van het denken over goed en kwaad. Stap voor stap brengt hij normen en waarden in kaart die de mens kunnen aanzetten tot optimale zelfverwerkelijking. Door te opereren op het raakvlak van filosofie en psychologie, overtuigt Fromm ons ervan dat de mens onvermijdelijk de maat van alle dingen is. Hij laat zien hoe mensen de verantwoordelijkheid voor deze rol vaak ontvluchten, of het nu via religie, autoritarisme, waardenrelativisme of narcisme is.

De Verantwoordelijkheid van de Mens

Desondanks maakt Fromm duidelijk dat de mens wel degelijk de mogelijkheid heeft om het goede te kennen en daarnaar te handelen. Deze boodschap is tegelijkertijd inspirerend en ongemakkelijk, omdat het betekent dat de mens zelf verantwoordelijkheid moet nemen voor wat goed en kwaad is. Dit gaat niet gepaard met een verlammend schuldgevoel of een verkeerd begrepen overmoed, maar met het besef dat moraal voortkomt uit een actieve levenshouding.

Een Pleidooi voor een Humanistische Ethiek

"De zelfstandige mens" biedt bovenal een pleidooi voor een humanistische ethiek. Het boek benadrukt dat de mens zelf de grenzen tussen goed en kwaad kent, en dat hij deze grenzen beter begrijpt naarmate hij in ware vrijheid en zelfstandigheid leeft. Dit werk wordt geprezen als een baanbrekende analyse van de culturele neurosen in de hedendaagse samenleving en verdient de aandacht van allen die bezorgd zijn over de toekomst van onze maatschappij.