De correspondentie van Desiderius Erasmus Deel 15 - Brieven 2082 - 2203

In dit vijftiende deel van de integrale uitgave van alle 3141 brieven van en aan Erasmus zijn de brieven opgenomen die in de eerste zeven maanden van 1529 werden geschreven. Dit jaar markeert een belangrijke gebeurtenis in het leven van Erasmus: zijn verhuizing van Bazel naar Freiburg. De toenemende spanningen tussen de evangelische meerderheid en de katholieke minderheid leidden begin februari tot een beeldenstorm en de formele afschaffing van de mis.

Erasmus' besluit om Bazel te verlaten

In zijn brieven aan Willibald Pirckheimer deelt Erasmus een gedetailleerde beschrijving van de verslechterende situatie die uiteindelijk zijn besluit om Bazel te verlaten heeft beïnvloed. Maar ondanks de onrustige omstandigheden zette Erasmus zijn werk onverminderd voort.

Ooggetuigeverslag van belangrijke publicaties

Eind februari verscheen de tweede editie van Seneca, met een uitgebreide opdrachtbrief aan Piotr Tomicki, de bisschop van Krakau. In het najaar werden de Opera omnia van Augustinus in tien delen uitgebracht, opgedragen aan Alfonso Fonseca, de primaat van Spanje. Bovendien verschenen er twee kleinere werken: De vidua christiana, opgedragen aan de jonge weduwe Maria van Hongarije, en De pueris instituendis, waarin Erasmus zijn pedagogische idealen uiteenzette en opdroeg aan de jonge hertog Willem van Kleef.

Continuerende twisten en persoonlijke conflicten

Naast zijn werk had Erasmus te maken met voortdurende twisten. De controverse met Heinrich Eppendorf laaide weer op in 1529, waarbij beide partijen elkaar beschuldigden van het schenden van een eerder getekende overeenkomst na een heftig conflict. Bovendien bleven de meningsverschillen met Spaanse en Franse theologen (Luis de Carvajal, Alberto Pio en Noël Béda) aanhouden.

Onderstreepte vriendschap en verlies

Op 17 april werd de vriend van Erasmus, Louis de Berquin, na drie processen in Parijs ter dood veroordeeld op beschuldiging van ketterij. Dit tragische verlies wordt beschreven in de brieven 2158 en 2188 van dit deel. De laatste brief, nummer 2203, vormt het voorwoord bij Erasmus' Opus epistolarum, een uitgave van alle eerder verschenen brieven aangevuld met meer dan vierhonderd nieuwe brieven.