Opkomst en ondergang van het marktfundalisme

De drie decennia na de Tweede Wereldoorlog worden vaak bestempeld als de Gouden Jaren. In deze periode was er sprake van sterke economische groei en werden moderne verzorgingsstaten opgebouwd. Met de herinnering aan de Grote Crisis uit het vorige tijdperk, zorgden overheden voor stabiele groei en volledige werkgelegenheid.

De zoektocht naar een nieuw economisch instrumentarium

In de jaren zeventig legde de groei echter een halt toe, nam de inflatie toe en begon de werkloosheid te stijgen. Economen en beleidsmakers gingen daarom op zoek naar een nieuwe aanpak. Ze geloofden dat de overheid eerder een probleem dan een oplossing was en dat de markt vrij zou moeten kunnen functioneren. Deze ideologieën kregen steeds meer aanhang, vooral onder invloed van figuren als Thatcher en Reagan, en werden bekend als het neoliberalisme.

De ontsporing van het neoliberalisme

Eerst boekten de nieuwe ideologieën successen, maar in de tweede helft van de jaren negentig begon het neoliberalisme uit de hand te lopen. De marktideologie kreeg fundamentalistische trekken en er ontwikkelde zich een wildwestkapitalisme op de Amerikaanse kapitaalmarkt. Deze wildgroei heeft in 2008 geleid tot een financiële hartstilstand, beter bekend als de kredietcrisis.

Een noodzakelijke beleidstransformatie

Gezien de ontsporing van het marktfundalisme lijkt er nu behoefte te zijn aan een derde, ingrijpende beleidstransformatie. Het is tijd om te heroverwegen hoe de economie zou moeten worden aangestuurd en welke rol de overheid hierin moet spelen. De lessen uit het verleden leren ons dat balans en regulering essentieel zijn om een duurzame en gezonde economie te creëren. Het is de hoogste tijd om de fouten uit het verleden te erkennen en te leren van de geschiedenis om zo een stabielere en rechtvaardigere economie te bouwen voor de toekomst.