Boek: Invulling van het legaliteitsbeginsel in het Europees strafrecht

Het recht van de Europese Unie heeft een directe en indirecte invloed op de reikwijdte van strafrechtelijke aansprakelijkheid in Nederland. Deze invloed heeft grote betekenis voor het materieelrechtelijk legaliteitsbeginsel. In ons nieuwe boek onderzoeken we hoe dit beginsel wordt ingevuld binnen de context van het meerlagige Europees strafrecht en welke implicaties dit heeft voor het waarborgen van rechtszekerheid en machtsverdeling.

Diepgaande analyse

We bieden een grondige analyse van de jurisprudentie van het Hof van Justitie met betrekking tot de deelnormen van het legaliteitsbeginsel. Daarnaast onderzoeken we de verplichtingen die het Hof van Justitie afleidt voor de Europese en Nederlandse wetgever en rechter. Zo verkrijgen we inzicht in hoe de Nederlandse wetgever en rechter het legaliteitsbeginsel toepassen binnen het Europees strafrecht.

Prioriteit voor het legaliteitsbeginsel

Uit ons onderzoek blijkt dat het Hof van Justitie prioriteit geeft aan het waarborgen van het legaliteitsbeginsel boven de doorwerking van het Europees recht. Hierdoor krijgt het legaliteitsbeginsel een strikte en rechtspositivistische invulling. Ondanks deze nadruk op rechtszekerheid, bestaat er nog steeds rechtsonzekerheid in het Europees strafrecht. Dit wordt veroorzaakt door het gebruik van complexe en vage normstellingen, evenals inconsistenties tussen Europees en Nederlands recht.

Betrokkenheid van nationale actoren

Hoewel de verantwoordelijkheid voor het waarborgen van het legaliteitsbeginsel primair bij nationale actoren ligt, kunnen zij de rechtsonzekerheid niet volledig voorkomen of wegnemen. Het adequaat waarborgen van het legaliteitsbeginsel in het Europees strafrecht vereist daarom een bijzondere inspanning van zowel Europese als nationale wetgevers en rechters.

Over het boek

Dit boek maakt deel uit van de Meijers-reeks en is uitgebracht onder verantwoordelijkheid van het E.M. Meijers Instituut voor Rechtswetenschappelijk Onderzoek van de Universiteit Leiden. Het onderzoek dat aan dit boek ten grondslag ligt, is uitgevoerd binnen het facultaire onderzoeksprogramma Criminal Justice: Legitimacy, Accountability, and Effectivity en het universitaire profileringsgebied Interaction Between Legal Systems.