De evolutie van naaktheid en acceptatie in de samenleving

Eén van de meest opvallende veranderingen sinds de jaren zestig is de acceptatie van naaktheid in de openbare ruimte. Voorheen stuitte dit op grote weerstand, zelfs als het ging om kunstwerken. Dit werd duidelijk in de gevallen van Het Gerucht, een schilderij van de Nederlandse surrealist J.H. Moesman, en het naakt dat illustrator Cees Bantzinger voor zijn atelier in Ouderkerk aan de IJssel ophing. Beide werden verwijderd na klachten. Er ontstond zelfs een televisieprogramma, Welbeschouwd, waar bekende Nederlanders over deze kwesties discussieerden, waaronder oud-verzetsman H.M. van Randwijk, die een libertijns standpunt innam dat controversieel werd gevonden.

De omslag in Nederlandse stemming

Maar kort daarna sloeg de stemming in Nederland volledig om. Jan Wolkers' "Kort Amerikaans" uit 1962 en Jan Cremers' "Ik, Jan Cremer" uit 1964 speelden hierbij een belangrijke rol. Met name het laatste boek werd een bestseller. De gewijzigde houding ten opzichte van naaktheid en seksualiteit hing samen met de zoektocht naar authenticiteit en een oprecht en spontaan leven. Deze zoektocht is één van de twee ontwikkelingen die als rode draad door deze geschiedenis lopen.

De zoektocht naar authenticiteit en de maakbaarheid van de samenleving

Deze zoektocht naar authenticiteit staat in contrast met de steeds grotere overtuiging van zowel links als rechts in de maakbaarheid van de samenleving. Beide ontwikkelingen hechten weinig waarde aan de langzame gang van de geschiedenis, waardoor ongeduld en onbegrip vaak de tijdgeest bepalen. Het is interessant om te zien hoe deze twee ontwikkelingen elkaar beïnvloeden en vormgeven aan de samenleving.