Democratieontwikkeling: Een Gids naar Politieke Volwassenheid

Het boek "Democratieontwikkeling" is het debuut van Peter van Kerkhof, een onderzoeker die elf jaar geleden begon met het stellen van belangrijke vragen over de betekenis van de stem van een kiezer en diens rol in de politieke samenleving. Na een grondig onderzoek geeft hij in dit boek antwoord op de vraag of de huidige parlementaire democratie slechts een fase is in een bredere ontwikkeling of juist een eindoplossing. Daarbij put hij uit de inzichten van Jean-Jacques Rousseau, die in 1762 al benadrukte dat het volk de maker van zijn eigen wetten moet zijn.

Een Volwassen Politieke Samenleving

In "Democratieontwikkeling" wordt de parlementaire democratie beschreven als een systeem waarin de regering het land bestuurt met de expertise waarvoor ze gekozen zijn, terwijl de burger politiek verantwoordelijk blijft. Van elke kiezer wordt een mandaat verwacht, maar dit mandaat kan op elk moment worden ingetrokken of gewijzigd. Elke wet wordt gezien als het gezamenlijke besluit van de burgers, waarbij de meerderheid de doorslag geeft. De auteur noemt dit de politieke volwassenheid van de samenleving en benadrukt dat dit een groeiproces is waarbij we gezamenlijk op weg zijn naar politieke volwassenheid.

De Weg naar Vernieuwing

In "Democratieontwikkeling" worden duidelijke stappen geschetst naar de groei en ontwikkeling van een werkelijk democratische samenleving. Hoewel de benodigde ICT-infrastructuur aanwezig is, wordt benadrukt dat het proces van vernieuwing voornamelijk tijd nodig heeft vanwege de politieke en maatschappelijke transitie die ermee gepaard gaat. De auteur stelt dat belangrijke veranderingen altijd breken met bestaande tradities, opvattingen, gebruiken en vanzelfsprekendheden, en daarom geduld en inspanning vereisen.

Een Aanpassing van het Kiesstelsel

Als een voorloper op het grotere proces van democratieontwikkeling pleit de auteur voor aanpassingen aan het bestaande kiesstelsel. Hij stelt dat het huidige kiesstelsel de kiezer niet centraal stelt, maar eerder een onderdeel is van bestuurlijke maatregelen. Dit maakt het kiesstelsel een belemmering voor verdere democratieontwikkeling. Na grondig onderzoek naar de geschiedenis van het parlementaire stelsel komt de auteur tot de conclusie dat de uitleg van grondwetsartikel 53, het standpunt over evenredige vertegenwoordiging en de keuze van het stelsel van zetelverdeling ter discussie moeten worden gesteld. Hij pleit voor een terugkeer naar het standpunt van de Staatscommissie Voor Evenredig kiesrecht uit 1913, waarin gestreefd werd naar volstrekte evenredigheid.

Met "Democratieontwikkeling" biedt Peter van Kerkhof een inspirerende gids naar politieke volwassenheid, waarin hij de lezer meeneemt op een reis naar een werkelijk democratische samenleving en pleit voor noodzakelijke aanpassingen aan het bestaande kiesstelsel. Dit boek is een onmisbare bron voor iedereen die geïnteresseerd is in de ontwikkeling van democratie en de rol van de kiezer in het politieke landschap.