Je hebt hier een boek in handen dat de manier waarop je in het leven staat, hoe je je verhoudt tot de wereld, tot je medemens en tot jezelf, fundamenteel kan gaan veranderen. Het breekt de manier waarop je deze zaken ziet af en kan je binnenleiden in een nieuwe manier van kijken en gewaarzijn. Je gaat de wereld en alles daarin zien zonder versluieringen, precies zoals ze is. De hier vertaalde tekst van Padmasambhava zal zich aan je verstand onttrekken. De tekst verwijst naar iets waarover in wezen niet te spreken valt, waar geen woorden voor zijn. Iets wat je hoogstens kan gaan ervaren, direct, hier en nu. Toch heeft Padmasambhava de verwijzingen hiernaar onder woorden gebracht, in eenvoudige vorm die direct - zonder veel voorkennis - tot je door kan dringen, als je je ervoor openstelt. Hij leidt je die ervaring binnen.


Zonder dat we ons daar voortdurend van bewust zijn, zien wij de wereld allen door onze eigen, door opvoeding, culturele achtergrond en conditioneringen bepaalde bril. We zien, bijvoorbeeld het gevulde glas als halfvol of half leeg. Bij alles wat we zien, speelt meteen, voor we dat weten, een oordeel mee: het bevalt ons of bevalt ons niet, het komt van pas of niet, het is dit of dat, bekend, vertrouwd of onbekend en mogelijk gevaarlijk, het past in ons straatje of niet, enz. Ons zien wordt verduisterd door deze conditioneringen. Padmasambhava introduceert ons in een manier van zien, van gewaarzijn die niet langer bepaald wordt door deze conditioneringen, die de dingen gewaar worden zoals zij zijn. Onze dagelijkse geest wordt bepaald door gedachten en opvattingen. 'Een discursieve, dualistische, denkende geest, die slechts kan functioneren met betrekking tot een geprojecteerd referentiepunt dat foutief als buiten ons wordt waargenomen,' licht de hedendaagse Dzogchen-meester Sogyal Rinpoche toe. 'De geest die plannen maakt, verlangens heeft, manipuleert, in woede uitbarst, die golven van negatieve emoties en gedachten schept en erin zwelgt, die telkens weer zijn 'bestaan' moet waarmaken en bevestigen door ervaringen te verbrokkelen, te conceptualiseren en te consolideren.'


Ik ben van deze tekst gaan houden sinds ik ermee in aanraking kwam. Om zijn eenvoudige preciesie en verhelderende opbouw van algemeen naar steeds concretere uitleg van begrippen als 'de natuur van de geest', 'de oorspronkelijke staat' en natuurlijk het kernbegrip 'Naakt Gewaarzijn'.

'Spontane Bevrijding door te zien met Naakt Gewaarzijn' is een directe bron van wijsheid en mededogen, waarnaar je telkens weer kunt terugkeren. Ze verwijst naar mijn gevoel naar zeer fundamentele waarheid over hoe wij in het leven staan en hoe we de wereld waarnemen. De diepgang van deze tekst dringt langzaam tot je door, maar als je er een keer door geraakt bent, wordt je manier van zien en leven er direct door beïnvloed. Aan alles, aan de opbouw, aan de vele herhalingen, die de belangrijkste punten er als het ware in hameren en je helpen ze te onthouden, is te merken dat deze tekst bedoeld is om mondeling, in direct contact tussen leraar en leerling, doorgegeven te worden. Het is zo fris alsof je zelf bij dat gesprek aanwezig bent.

In 28 paragrafen en slechts 34 bladzijden vat Padmasambhava samen hoe je, nu, direct, bevrijd kan worden door zijn boodschap tot je door te laten dringen en te gaan zien met 'Naakt Gewaarzijn'. De tekst is op een bepaalde manier hard, zonder uitweidingen, zonder franje. In niets wordt je tegemoet gekomen, niets wordt aan de essentie toegevoegd. De lezer zal er zelf mee aan de slag moeten.